Uit het transformatie moeras

Menno Lanting is dé expert op het gebied van de impact van de snel veranderende wereld op innovatie, organisaties en leiderschap. 

Ondanks alle investeringen, verander plannen, transformatiemodellen, canvassen en consultancy trajecten voor ‘Digitale Transformatie’ lukt het organisaties vaak niet om echte resultaten te boeken. Wat zijn de belangrijkste valkuilen bij digital transformaties? En zij het eigenlijk wel transformaties? Meestal zijn het optimalisaties. Ook niks mis mee maar dat heeft een andere aanpak nodig. En die aanpak hebben we met elkaar besproken. Naast heel veel herkenning ook heel concreet kunnen leren hoe je transformaties in kunt delen en welke aanpak daar dan het best voor kan werken.  

Vervolgens nam Sybrand Brouwer, oprichter en navigator van INDI, het woord en nam hij ons mee in de reis van INDI naar een wendbare eigentijdse organisatie als essentieel onderdeel in de digitale transitie. Hij legde tevens uit hoe zelfsturing en digitalisering samen gaan. 

Bij INDI werken ze een aantal jaren zelfsturend. Maar wat is zelfsturing eigenlijk? Hoe draait een bedrijf zonder managers? Wie is waarvoor verantwoordelijk? Hoe is het werk verdeeld? Deze manier van werken roep mogelijk vele vragen op. Om je een beeld te geven, leg ik in dit blog precies uit hoe het werkt.

De basisprincipes van zelfsturing

Bij zelfsturing heb je te maken met een platte organisatie. Iedereen is gelijk en er zijn geen managers die een afdeling aansturen. Hoe zorg je dan dat iedereen zicht verantwoordelijk voelt en al het werk gedaan wordt? Hiervoor is het belangrijk te kijken naar de basisprincipes van zelfsturing. Zelfsturing is als de bouw van een huis: we beginnen met de fundering (de mindset), daarna volgen de pijlers (de principes) en we eindigen met het dak (de methode).

Mindset

Het is belangrijk dat de mindset van elke medewerker gelijk is. Alles draait om vertrouwen en transparantie. Dit is de basis om zelfsturing te laten slagen. Er is immers geen manager die je werk geeft of zegt dat je iets niet goed doet. We hebben vertrouwen in elkaar en delen met elkaar wat ons bezighoudt en waar we tegenaan lopen. Dit gebeurt in een wekelijks overleg. Dit leg ik later uit.

Principes

Zelfsturing draait om vier basisprincipes. Dit zijn de belangrijkste pijlers wanneer je zelfsturend werkt.

Purpose en waarden
Elke cirkel (wij werken in cirkels i.p.v. afdelingen, kom ik later op terug) en elke rol binnen de cirkel is met een specifieke bestaansreden opgericht. Dit is het waarom je de betreffende werkzaamheden uitvoert en weerspiegelt de belangrijkste waarden van de organisatie. Het doel houd je voor ogen door de resultaten te meten en bij te sturen waar nodig.

Werk i.p.v. mens
In een traditionele, hiërarchische organisatie heeft een medewerker een functie met daarbij vaak maar één of enkele rollen of taken.

Bij zelfsturing verdeel je het werk i.p.v. de mensen. Bij zelfsturing beschrijven we al deze rollen echter apart van een functie. Elke rol heeft een doel en verantwoordelijkheden. Door het werk i.p.v. de medewerker als uitgangspunt te nemen, kijken we wie het meest geschikt is voor een rol.

Continu bijsturen
Het is belangrijk om continu in de gaten te houden of je nog op de goede weg bent. Haal je het doel waar je naartoe werkt wel of niet? Kloppen de verantwoordelijkheden van je rol nog met wat je doet? Zo niet, dan passen we dit op elk gewenst moment aan. Zelfsturing is een doorlopend proces waarbij je continu bijstuurt waar nodig.

Medewerker
De medewerker staat bij zelfsturing centraal. In zelfsturing is vertrouwen erg belangrijk en er is dan ook vertrouwen in alle medewerkers. Daarnaast is het werkgeluk belangrijk. Gelukkige en blije medewerkers voelen zich verantwoordelijk en betrokken bij het bedrijf. Hierdoor voelen ze zich verantwoordelijk voor hun eigen rollen en zullen ze vaak net een stapje harder lopen om het doel te behalen.

Meer info? Check: de blog op indi.nl over zelfsturende teams: https://blog.indi.nl/specials/hoe-werkt-een-zelfsturende-organisatie/